Juryrapport | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 |
Juryrapport Over Hoop Prijs 2022
De Over Hoop Prijs 2022 gaat naar Het Amsterdams Lyceum en Defne Çelik. Deze jaarlijkse prijs wordt uitgereikt door Stichting Over Holland en is bestemd voor een initiatief dat in het voorgaande jaar in positieve zin iets wezenlijks overhoop haalde op het grensvlak van cultuur en maatschappij. De prijs ging eerder naar Sociëteit Sexyland, de Bedside Singers Amsterdam, het platform Zetje In en de SunGlacier van Ap Verheggen.
De prijs bestaat uit een trofee en een geldbedrag van 25.000 euro.
Defne (18) is praktisch blind. Afgelopen zomer slaagde zij cum laude voor het gymnasium met een extra vak. Het Amsterdams Lyceum maakte het voor haar mogelijk de school te doorlopen en eindexamen te doen in het regulier onderwijs. Van beide kanten een grote prestatie, die aandacht en navolging verdient.
Nederland kent uitgebreide regelingen voor mensen met een beperking. Zorg, onderwijs, huisvesting, werk – er is een scala aan voorzieningen dat hen een waardig bestaan garandeert. Maar wel op een parcours parallel aan de reguliere samenleving. Iets wat eigenlijk vanzelfsprekend zou moeten zijn, volwaardige deelname daar waar het kan, maakten Het Amsterdams Lyceum en Defne Çelik samen waar.
Defne volgde het speciaal basisonderwijs van Visio in Amsterdam-West. Ze bleek hoogintelligent en kreeg een vwo-advies. Maar in het speciaal onderwijs kon ze alleen verder op het niveau van vmbo, havo of praktijkonderwijs.
Het Amsterdams Lyceum, een instituut met 1.100 leerlingen, besloot Defne Çelik, als eerste blinde leerling ooit, aan te nemen. Rector Tom van Veen: “Onze toenmalige conrector Hellen Andriessen maakte met Visio een plan om ons schoolsysteeem voor Defne aan te passen. We spraken af: als iets niet lukt zoeken we samen naar een oplossing. We weten nu: het kan, als de school het wil.”
De schoolleiding slaagde erin om ruimte te maken voor een leerling die het vereiste niveau had, maar afweek van de norm. De techniek en de begeleiding werden aangepast. Defne kreeg de schoolboeken in Word op haar laptop, zodat ze die met een brailleleesregel mee kon lezen. Voor huiswerk, toetsen en het eindexamen kreeg ze meer tijd dan haar klasgenoten. Voor de schoolreis naar Rome kwam de conrector uit haar pensioen, om Defne bij elke stap te vertellen wat er te zien was.
Het resultaat mocht er zijn. Ze heeft in de zes jaar die daarvoor staan haar opleiding afgerond en is cum laude geslaagd met vier achten, twee negens en vier tienen (onder andere voor Latijn en Grieks!). Een unieke prestatie. Intussen studeert ze aan het Amsterdam University College.
De jury van de Over Hoop Prijs heeft grote bewondering voor Het Amsterdams Lyceum en Defne Çelik. Door wetgeving en traditie is het onderwijs niet ingericht op scholieren met een beperking. De school en de leerling lieten samen zien dat er meer kan dan wat de onderwijsroutine voorschrijft. Alle betrokkenen – de schoolleiding, docenten en klasgenoten, en Defne zelf – brachten bovendien de benodigde flexibiliteit op. Samen bereikten ze dat een briljante scholier met een visuele beperking met vlag en wimpel haar gymnasium- diploma haalde. Dit alles maakt van Het Amsterdams Lyceum en Defne Çelik de unaniem gekozen winnaars van de Over Hoop Prijs 2022.
De jury – bestaande uit Jan Christiaan Braun (voorzitter), Irma Boom, Deirdre Carasso, Aukje Dekker, Rixt Hulshoff Pol en Chris Keulemans – ontving in totaal 168 voordrachten.
Naast Het Amsterdams Lyceum en Defne Çelik bestond de shortlist van de Over Hoop Prijs 2022 uit:
Stichting Arcadia/Bosk in Leeuwarden: een wandelend bos dat 100 dagen lang door de stad Leeuwarden van plein naar plein trok, voortgeduwd door ruim 7.000 vrijwilligers.
Mpanzu Bamenga in Eindhoven: startte met een collectief aan activisten een rechtszaak tegen de staat om etnisch profileren door de Koninklijke Marechaussee tegen te gaan en zo discriminatie door de overheid op de kaart te zetten.
Clothing Loop in Amsterdam: een platform dat ervoor zorgt dat mensen kunnen vinden waar ze kleding in de buurt kunnen ruilen.
Henry Mentink in Veerhuis: liep met zijn kruiwagen met Moeder Aarde naar Parijs om de aarde op de lijst van het Werelderfgoed van Unesco te krijgen.
Stichting Thuis in Oss zoekt verbinding tussen de bewoners van Oss en statushouders en asielzoekers om beide groepen goed samen te laten leven.
Stichting de Vrolijkheid in Amsterdam: lanceerde het project Artworld: een interactieve, co-creatieve, digitale wereld waarmee kinderen van asielzoekerscentra op verschillende wijzen met kunst in aanraking komen.
Prijsuitreiking
De Over Hoop Prijs 2022 zal worden uitgereikt op 23 juni 2023 om 16:00 uur in de aula van Het Amsterdams Lyceum.